Inleiding
Jantine te Molder (Saxion) en Martijn Hoeke (Hogeschool van Hall Larenstein), nauw betrokken bij de SIG Media & Education van SURF, verzorgden op de SURF Onderwijsdagen een sessie over het maken van effectieve kennisclips. In een interactieve sessie werkten de aanwezigen aan een storyboard voor een kennisclip en dachten na over de ontwerpeisen: wat zijn quickwins om een effectieve kennisclip te maken?

Quickwins
Een kennisclip is in essentie een video waarin een docent een onderwerp aan zijn studenten uitlegt. Het maken van een kennisclip begint met een plan: een storyboard. In de sessie werkten we in groepjes aan een storyboard voor een korte kennisclip over onderwerp (in mijn geval: hoe los je een sudoku-puzzel op). 

Tijdens het werken aan het storyboard kregen we op een aantal momenten een kennisclip te zien waarin een aantal quickwins, ontwerpeisen voor een effectieve kennisclip, besproken werden. Deze konden we vervolgens toepassen om het storyboard aan te scherpen.

De quickwins op een rijtje:

1. Zorg dat het een interessante kennisclip is om naar te kijken;
2. Betrek de kijker, sluit aan bij de belevingswereld;
3. Activeer voorkennis, sluit aan bij wat de student mogelijk al weet;
4. Maak het herkenbaar, koppel het aan de praktijk; het gaat continu om het zoeken naar een balans tussen voldoende en effectief communiceren, en dat is iets wat afhankelijk is van de de context en de doelgroep.
5. De camera is de tool waarmee je de kijker kunt sturen: breng in beeld wat je wilt laten zien;
6. Richt het kijken van de kijker door zaken aan te wijzen of…
7. zaken die niet belangrijk zijn weg te laten
8. Je kunt effectieve combinaties maken van tekst en beeld, door bijvoorbeeld kernwoorden te laten zien op het moment dat je ze uitspreekt;
9. Jouw verhaal (audio) dient precies aan te sluiten bij het visuele (video);
10. Zorg voor afwisseling in het beeld, door soms een andere camerapositie te nemen, verschillende afbeeldingen te gebruiken (let op kwaliteit van de afbeeldingen: goede resolutie, geen pixels, watermerken, etc., dit leidt de aandacht af).
11. Muziek kan afleiden.

Mayer
De vorm moet de inhoud versterken, en niet de inhoud in de weg staan. Punt 5 t/m 11 kennen een theoretische basis in de multi-media theorie van Mayer. In deze blogpost kun je daar meer over lezen.

Het maken van een goede kennisclip die bijdraagt aan het leren van de studenten vraagt aandacht voor vorm en ontwerpprincipes van multimedia leren. Het gaat hier om de productie aspecten van de kennisclip. Deze kennisclip is onderdeel van een didactisch script en dat vraagt analyse van het leerproces en de functie van de kennisclip om dit leerproces te ondersteunen.

De voorbeelden die we in deze sessie te zien kregen gaan verder dan het quick and dirty opnemen van een kennisclip via bijvoorbeeld een screencast met een PowerPoint. Toch kun je ook in deze producties rekening houden met bovenstaande quickwins. Belangrijk blijft de didactische en technische ondersteuning van docenten in het ontwikkelen en inzetten van deze kennisclips.

Tot slot
De kennisclips over het maken van kennisclips kun je hier vinden. Ik vind ze erg geslaagd, door de voorbeelden en de humor. Of leidt humor in een kennisclip weer te veel af?

 Jeroen Bottema, Inholland

Alle bijgevoegde materialen zijn aangeleverd door Jantine te Molder en Martijn Hoeke