Sig bijeenkomst 'Videomateriaal toegankelijk voor iedereen'
Aanleiding
De aanleiding om dit thema weer op te pakken, is de rechterlijke uitspraak in de Verenigde Staten die in het afgelopen jaar veel aandacht trok. De Amerikaanse rechter stelde 2 slechthorende studenten in het gelijk die een rechtszaak hadden aangespannen tegen de University of California, Berkeley, omdat het videomateriaal van de universiteit niet ondertiteld was. De University of Berkeley haalde vervolgens duizenden videoclips offline, omdat het toevoegen van ondertiteling te duur zou zijn geweest. Rede dus om eens goed te kijken hoe het er in Nederland voor staat en voor welke uitdagingen we staan.
Programma
Voor de pauze zijn we goed op de hoogte gebracht door de keynote spreker van het Expertisecentrum handicap + studie Nanne Roos Vonk van alle regels en richtlijnen die er zijn en die op ons afkomen binnen nu en 2 jaar. Na de pauze is gekeken welke uitdagingen er liggen bij (automatisch) ondertitelen en welke mogelijkheden de verschillende videosystemen bieden.
Terugblik presentaties voor de pauze
1. Keynote: Actuele stand van zaken van digitale toegankelijkheid van videomateriaal en overzicht van de wetgevingssituatie
De namiddag startte met een indrukwekkende keynote van Nanne Roos Vonk. Zij is niet alleen consulent bij de stichtingStichting Handicap en Studie, maar ook een ervaringsdeskundige. Dat maakt dat je als luisteraar nog meer overtuigd raakt van de zin van digitale toegankelijkheid.
Korte video presentatie Nanne Roos Vonk
Wat we onthouden is dat de vrijblijvendheid (pas toe of leg uit beleid) zal veranderen in een echte wet: Wet op generieke digitale infrastructuur. De wet houdt in dat alle nieuw geplaatste bestanden op staats-, regionale en lokale overheidsinstanties en publiekrechtelijke instellingen vanaf 23 september 2018 digitaal toegankelijk moeten zijn! Dit gaat over internet, social media, apps. Bestanden die voor die datum geplaatst werden, moeten ten laatste op 23 september 2020 digitaal toegankelijk zijn. Voor video en audio heb je tijd tot 2020. Live video en audio moeten niet aan die eis voldoen. Laat je ze nadien online staan, dan moet je ze later wel toegankelijk maken.
Voor intranet (en SIS) is er nog geen verplichting, maar er wordt wel geadviseerd dit toch ook al te doenGelukkig is ook redelijkheid een onderdeel van de nieuwe wet. Men wil niet (te veel?) sanctioneren bij niet naleving.
Tip
Nanne gaf ons ook nog een persoonlijke tip mee over het te ontsluiten materiaal. Het gaat niet altijd om een letterlijke transcriptie of beschrijving, wel om de boodschap die toegankelijk gemaakt moet worden.
2. Ervaringen van studentendecaan: wat kom je in de praktijk tegen bij het organiseren van digitale toegankelijkheid?
Bij de WUR, zo vertelde studieadviseur Ruur Boersma, ontwikkelde men de afgelopen tien jaar een website waar studenten met een functiebeperking goed geïnformeerd worden over de mogelijke support voor hun specifieke situatie. Er werd ook geïnvesteerd in vaste en mobiele weblecturefaciliteiten en de weblectures kunnen gemakkelijk teruggevonden worden op wurtv.wur.nl. Toch zijn ook zij nog niet op de nieuwe wetgeving voorbereid.
3. Hoe kunnen toepassingen als Ally in BlackBoard of Canvas helpen om digitale toegankelijkheid te bevorderen?
Bij Saxion startte net een proefproject om het product te testen én de implicaties voor diegenen die materiaal op blackboard plaatsen te kunnen inschatten. Jantine te Molder vertelde over de voor/ en nadelen van deze plugin voor LMS systemen.
Blackboard Ally screent alle bestanden binnen een cursus en geeft op een zeer overzichtelijke manier de resultaten weer. je komt ook te weten wat er mis is met het bestand en je krijgt een heleboel tips over hoe je het bestand kan verbeteren. Bovendien krijg je per bestand een hele hoop tips in hoe je het beter toegankelijk maakt. Ally doet dit echter niet voor jou, je moet ook zelf wel nog aan de slag. Maar weten waar en hoe je daar nu best aan begint, bespaart je al een hoop werk!
Deel 2: ondertiteling
Na de pauze trapte Oscar Vonder, senior consultant Learning Valley af met ' Wordt educatief videomateriaal in Nederland vaak ondertiteld? Welke vormen van ondertitelen zijn mogelijk?
Oscar schetste in een heldere presentatie alle problemen waar je mee te maken krijgt als je videomateriaal wilt ondertitelen. Hilarisch was het voorbeeld van Youtube vertaal versie van " Just give me a reason"
Uitdagingen
Ook lichtte hij toe welke uitdagingen je allemaal tegenkomt bij het toegankelijk maken van slides en video/audio opnames. Met name de hoeveelheid combinaties die voorkomen tijdens colleges zoals in onderstaande afbeelding wordt toegelicht, maakt het een lastige zaak.
Het gaat zeker niet vanzelf zo lichtte hij toe, maar het trainen van systemen helpt. Ook moet je automatische vertalingen blijven controleren en goed metadateren.
3 systemen
Na de keynote vonden drie korte presentaties plaats waar gekeken werd naar ondertitelen met opnameprogramma's zoals Kaltura, Limecraft en Mediasite.
- Saxion had al redelijk wat ervaring met Kaltura en een soort beleid gemaakt over wat professioneel te ondertitelen en wat automatisch.
- Limecraft komt uit de tv wereld en is een tool die heel letterlijk uitschrijft wat er wordt gezegd. Het is met name geschikt voor kennisclips en interviews.
- Mediasite biedt closed captions die je kunt activeren. Maar ook de Vu maakt gebruikt van een professioneel bureau voor het verzorgen van ondertitels.
Veel stof tot nadenken
De middag besloot wederom met een gezellige borrel waar veel te bepraten viel over termijn, aanpak, inbedding in de organisatie en sense of urgency, waar velen ineens van doordrongen raakte. Algemene conclusie was in ieder geval: werk aan de winkel!
Esther Breuker en Anke Pesch