In de meest ideale situatie volgt een tracking camera automatisch de docent, zoomt iets uit als de docent gaat lopen en gaat automatisch inzoomen als de docent een tijdje op een plek blijft. De laatste jaren zijn door de industrie flinke stappen gezet in de richting van bruikbare systemen. Hiervan bestaan 2 categorieën van systemen:

• Gebruik maken van  een dongle of token bij de docent
• Gebruik maken van gezichtsherkenning of bewegingsherkenning

Systemen met een dongle

Vaddio

Dit was jarenlang hèt merk voor automatische trackingcamera’s. Op grote schaal toepassen van deze camera’s is bij geen enkele Nederlandse Universiteit of Hogeschool gebeurd voor zover wij weten. De beeldkwaliteit van de camera’s is prima en het volgen van de docent werkt ook voldoende. Deze systemen zijn echter niet heel goedkoop, en de docent moet altijd een IR zender dragen. In het dagelijks beheer levert dit bezwaren op, de zender kan per ongeluk meegenomen worden of de batterijen raken op.

Swivl

Voor docenten die graag zelf een opname maken, of voor mobiele toepassingen, is de Swivl een interessant concept. Hierbij gebruik je een tablet of smartphone voor het maken van de opname, deze plaats je op het Swivl apparaat. Het apparaat werkt samen met een app en hun eigen  Cloud omgeving op . De dia’s van je presentatie plaats je van te voren op hun cloud omgeving . Tijdens de presentatie gebruik je een dongle met 3 functies:

• Microfoon voor de opname
• Clicker voor de dia’s
• Dongle voor het volgen door de camera.

Na afloop staat je presentatie klaar op de cloudomgeving, via je gebruikersaccount kan je beperkte nabewerking doen en kiezen hoe je de opname wilt publiceren.

Systemen zonder dongle:

Lecturesight
Door de projectgroep van het Opencast project is ook een ontwikkeling gestart van een open source tracking camera oplossing, op basis van beeldherkenning. Het resultaat hiervan is het Lecturesight systeem.

Dit systeem werkt met het beeld van  een HD webcam waarop bewegingsherkenning wordt toegepast. Op basis van van de gemeten bewegingen  wordt een tweede camera aangestuurd, het beeld van deze tweede camera wordt opgenomen door de weblecture-recorder. Met deze opzet heb je als docent geen aparte zender of dongle nodig voor het camerasysteem; deze kan je dus ook niet vergeten te gebruiken of terug te leggen.

iSmart

Nog recentelijker zijn er twee camera’s van het merk iSmart op de markt gekomen die met vergelijkbare techniek werken als Lecturesight. In Nederland wordt iSmart vertegenwoordigd door Learning Valley, een van de leveranciers van weblectures.nl. De IS-LT03 werkt middels bewegingsherkenning, de LTC-S2007 gebruikt zowel bewegingsherkenning als gezichtsherkenning. De IS-LT03 is bij de Rijksuniversiteit Groningen in een aantal zalen geïnstalleerd.

Panasonic automatische volgsoftware
 De AW-SF100G software wordt geleverd als accessoire bij de nieuwe generatie PTZ camera’s van dit merk. De software wordt geïnstalleerd op een PC die via het netwerk verbonden is met de camera. Bij evenementen zou je deze oplossing in kunnen zetten, eerder dan voor integratie in een hoorcollegezaal. Wij hebben deze software nog niet in actie gezien.

Ubicast 
Een andere strategie voor het volgen van de docent wordt toegepast door Ubicast. Hierbij wordt een HD camera gebruikt voor de opnames. Deze camera staat volledig uitgezoomd zodat het hele podium in beeld is. Na afloop van de opname wordt een uitsnede gemaakt. De docent wordt dus automatisch ingezoomd in beeld gebracht bij het weblecture. Deze video is een voorbeeld hiervan.

Eigen ervaringen
Bij de Vrije Universiteit is in het najaar van 2015 als pilot de iSmart IS-LT03 camera in één van de grotere hoorcollegezalen geïnstalleerd. Voor deze camera is gekozen omdat deze ook op z’n kop hangend gemonteerd kan worden.

Met deze pilot wilden we onderzoeken of de kwaliteit van de camerabeelden voldoende is voor gebruik en hergebruik van de weblectures. Het voordeel van een praktijktest is dat je meteen een indruk krijgt van de beperkingen van een dergelijk systeem. De pilot-zaal is een collegezaal met vrij steil oplopende stoelenrijen. De camera moest bovenin de zaal gemonteerd worden. Hierdoor bleek al snel dat de automatische tilt, de verticale beweging van de camera, niet goed werkt. De camera merkte wel dat hij naar beneden moest om de docent te volgen, maar daarna ging de camera niet meer omhoog tenzij de docent dicht bij het bord met de armen omhoog zwaaide. Ook het automatisch inzoomen werd moeilijk in deze opstelling. Wij hebben de camera ingesteld met een vaste zoominstelling en alleen een horizontale beweging ( panning). Afgezien van deze bezwaren waren de resultaten van de pilot positief. In de evaluatie gaven de docenten aan dat zij de opnames zeker van voldoende kwaliteit vonden voor toepassing in het onderwijs. Uiteindelijk is dat het doel waarvoor wij deze techniek allemaal inzetten!

Conclusie
Voor de opnames waarbij je optimaal camerabeeld wilt, zoals bij congressen, evenementen of bij colleges van interessante gastsprekers, zal de bediening van de camera door een ervaren cameraman nog steeds het beste resultaat blijven geven. Als je collegezalen wilt inrichten met vaste opname apparatuur waarbij je kiest voor een camera dan is een automatische tracking camera te verkiezen boven een camera met een vaste instelling, mits het budget het toelaat. 

Technisch redacteur Erik Boon (VU)